Tag Archives: nazwa pies

Krótka historia krótkich nazw, czyli dlaczego mówimy psy Ełk?

Posted on

Psy – przyjaciele człowieka od zarania dziejów (czyli od baaaaardzo dawna)

Według historyków języka istnieje zależność pomiędzy długością danego wyrazu a umiejscowieniem w czasie jego powstania.
Nazwy krótkie pojawiły się w danym języku wcześniej, niż długie. Dla przykładu, pies został udomowiony przez człowieka bardzo, bardzo dawno temu (niestety pamięć redakcji nie sięga tak daleko, ale zakładamy, że było to naprawdę dawno). Dlatego słowo pies jest jednosylabowe. Zgodnie z tym, kot powinien zostać udomowiony, o ile przy okazji tego wiecznego oponenta psa można mówić o udomowieniu, jakoś tak mniej więcej w tym samym czasie.
Zakładając, że nazwy mające więcej sylab pojawiły się później, niż pies w życiu człowieka (trzeba zauważyć, że przy ograniczonej ilości słów nie było potrzeby tworzyć dłuższych – podobnie jak z numerami telefonów, czy tablic rejestracyjnych), to możemy przeanalizować (bardzo pół serio ;)) kiedy powstały poszczególne rasy psów. Np. owczarek border collie powstał dużo później, niż zwykłe psy Azorki, ale

Nie każdemu psu Azor

Ciekawi nas, jakie byłyby efekty takiego eksperymentu – prześledzenie nazw ras psów od najkrótszej do najdłuższej i porównanie z faktycznym czasem  pojawienia się tychże ras (do porównania z dokumentacjami kynologicznymi). Np. wydaje nam się, że mops udomowiony tysiące lat temu przez chiński dwór musi inaczej brzmieć po chińsku – dlaczego więc po polsku wciąż jest to jedna sylaba? Znaczy, to może być jednak jakiś farmazon…

A Ełk?

Ełk powstał dużo później, niż ludzie udomowili psa. Miasto powstało jako podgrodzie zamku krzyżackiego w XIV wieku. W innych językach jego nazwa jest także krótka (zawsze jednosylabowa). Pierwszym, który wymienia pierwszą nazwę Ełku, Łek jest polski znany kronikarz Jan Długosz.

 

CD.